If I Say it’s True Seven Times by Moe Satt

“ ၇ ကြိမ် ၇လီ အမှန်အတိုင်း ပြောပြရရင် ”

မိုးစက် ရဲ့ တကိုယ်တော် ပြပွဲ ဖွင့်ပွဲ : ၂၀ ဇူလိုင် ။ ညနေ ၆ နာရီ မှ ၉ နာရီ အထိ နေရာ : မြန်အတ် အနုပညာပြခန်း အမှတ် (၉၆) တတိယထပ်၊ ဗိုလ်ကလေးဈေးလမ်း ၊ရန်ကုန်မြို့။ နေ့ရက် : ၂၀ ဇူလိုင် မှ ၈ သြဂုတ် ထိ

ကျုရေတာ : သက်သက်နွေးထွေး

အနုပညာရှင်၏ သဘောထား ကျနော်ကို ၁၉၈၃ ခုနှစ် ရန်ကုန်မြို့ ဂျင်မခံနာ ဆေးရုံမှာ မွေးဖွားခဲ့တယ်။ မွေးဖွားစဉ် တောင်လုံးပြန် အရပ်မှာ နေထိုင်ခဲ့ပြီး ပုဇွန်တောင်ချောင်းနံဘေး ညောင်တန်း ရပ်တွင် ကြီးပြင်းခဲ့တယ်။ ဒစ်ပြုတ်တာလည်း အဲ့အရပ်မှာပဲ။ ငါတို့ မျိုးဆက်ဟာ တဲပေါ်က တိုက်ပေါ် အတင် မခံရခင် မြောင်းထဲမှာ ဖားတပိုင်း ငါးတစ်ပိုင်းတွေကို ပျော်ရွှင်စွာ နှိုက်ခဲ့ ဖူးပြီး ဆေးရွက်ကြီးရည် တွေ နဲ့ ခန္ဓာကိုယ် တခုလုံးကို လောင်းချိုး ခဲ့ကြရတယ်။ ပြီးတော့ ကာပေါ်လစ် လေး တိုက်ပေါ့ကွာ။ ယခုဆိုရင် အသက် ၃၅ နှစ် ရှိသူ လူတစ်ယောက်ဟာ သူရှင်သန်ခဲ့တဲ့၊ မြင်ခဲ့တဲ့၊ ကြားခဲ့တဲ့ ခေတ်ကြီးကို ဘယ်လို Narration နဲ့ ပြန်ပြောမလဲ။ တေးရေး ကိုမောင်မောင် (မဇ္ဈိမလှိုင်း) ရဲ့ ရောင်စဉ် ခုနှစ်သွယ် သီချင်း ထဲက စာသား လေးလိုပဲ "၇ကြိမ် ၇လီ အမှန်အတိုင်း ပြောပြရရင်“ ဟုတ်တယ်။ လက်ရာ ၇ ခုနဲ့ မဆလ နှောင်းပိုင်းနဲ့ နဝတ ခေတ်တခေတ်လုံးမှာ ရှင်သန်ခဲ့မှုကို ပြန်ပုံဖော်မလို့ ကြိုးစားချက်ပဲ။ ကျနော်တို့တွေ ဘယ်လို အမှန်တွေ ပြောခဲ့ကြသလဲ။ ၇၀ ကာလမှာ ဆိုရင် အာလူး အရမ်း ပေးတဲ့ သူကြီးသို့ ကျနော်တို့တွေ ဘာပြောခဲ့ကြသလဲ။ ပြန်ကြည့်ပါ ၈၀ ကာလကို “ငါတို့ သွေးနဲ့ ရေးခဲ့ကြတဲ့ မော်ကွန်းတွေ၊ တော်လှန်ရေး”** စတာတွေ ရှိခဲ့ပါတယ်။ ကဲ တော်လှန်ရေးကြီးကော ပြီးသွားပြီလား။ ( တော်လှန်ရေး ရွှေခေတ် သို့ တိုင်ခဲ့ပြီလား . . . ) တော်လှန်ရေး ရဲ့ ဒဏ်ရာ ဒဏ်ချက်တွေက ခန္ဓာကိုယ် အနှံအပြား မှာပါပဲ။ အဲ့ဒီလို ၈၀ ကာလ၊ ၉၀ ကာလ စသဖြင့် ကျနော် ဖြတ်သန်းခဲ့ဖူးတာရော၊ ကျနော်ကိုယ်တိုင် မဖြတ်သန်း ဖူးပေမယ့် စုပေါင်း စပ်ပေါင်း မှတ်ညာဏ် ပေါ် အခြပြု ဖြတ်သန်းမှု စတာတွေကို နဝတ ခေတ် “ ခေတ်မီ ဖွံ့ဖြိုး တိုးတက်သော နိုင်ငံတော် သစ်ဆီသို့ “တည်ဆောက်သလိုပဲ သဲအချိုး ၅၊ ဘိလပ်မြေအချိုး ၁ ရောသမပြီး ဆက်တင် ဆင် တည်ဆောက်လိုက် ပါတယ်။ ဒါတွေဟာ ဖုံးကွယ်ထားတဲ့ အစစ်အမှန်တရားကို ရှာဖွေခြင်း/ လှစ်ပြခြင်း ပါပဲ။

** တေးရေး နိုင်မြန်မာ ရဲ့ ကမ္ဘာမကြေဘူး သီချင်းမှ ကောက်နုတ်ချက်

If I say it's True Seven Times by Moe Satt

Friday July 20th, 2018
Opening reception 6:00 - 9:00 PM

Venue : Myanm/art
Date : July 20 - Aug 8, 2018

Curator: Thet Thet (Diana) Nway Htwe

Artist statement
I was born at Gymkhana Hospital, Yangon, in 1983. My parents were then living in Taung Lone Pyan Ward. After I was born, they moved to Nyaung Tan Ward right next to Pazundaung Creek. That was where I grew up. That was where my foreskin loosened and could be fully pulled back.

My generation, before we were removed from the huts and put in the flats, had a really good time catching tadpoles in ditches and bathed ourselves in tobacco water. And we cleaned our bodies with carbolic soap.

Now that I am 35, I often ask myself how a 35-year-old man would explain a particular period of time in which he grew up and saw things.

A line from the song Yaung Zin Khun Na Thwe (a spectrum of seven colors) which was penned by Inzali Maung Maung goes “If I say it’s truth seven times…” Inspired by this song, I thought about making seven artworks to illustrate my boyhood during the later stages of Ma Sa La (Burmese Way to Socialism) and the entire period of Na Wa Ta (State Law and Order Restoration Council).

Are we truthful? Have we ever been truthful at all? What did we say to the man who repeatedly told lies to us in the 70’s? If you look back to the 80’s, you could still hear the students’ protest song that goes like “This revolution and this history we wrote with our blood…”** Has the revolution ended? (Has it reached its golden days?) The scars of the revolution are all over my body.

I built a setting for my artworks on the foundations of my experience living through the 80’s and the 90’s and the things other people have said and done. I built this setting like the Na Wa Ta government constructed buildings from the concrete mixture ratio of 5 parts sand and 1 part cement, fostering the slogan that goes “Towards a new modern developed nation.”
My works are my efforts to unlock/reveal truths.


**from the song These Grievances Will Stand Until the End of the World written by Naing Myanmar

***Artist statement translated to English by Diana Nway Htwe

 https://myanmartevolution.com/2018/08/03/if-i-say-its-true-seven-times/

https://www.mmtimes.com/news/if-i-say-its-true-seven-times.html